W nadchodzących wyborach samorządowych wrocławianie będą głosować m.in. na kandydatów do Rady Miejskiej Wrocławia. Czym zajmuje się rada miejska? Co robi radny? Kto może ubiegać się o mandat?

Liczba radnych w radzie gminy zależy od liczby mieszkańców danej gminy. W gminach do 20 tys. mieszkańców wybieramy 15 radnych. W gminach do 50 tys. mieszkańców rada gminy składa się z 21, a w gminach do 100 tys. mieszkańców – z 23 radnych. W gminach do 200 tys. mieszkańców w radzie gminy zasiada 25 radnych oraz po trzech na każde dalsze rozpoczęte 100 tys. mieszkańców (nie więcej jednak niż 45 radnych). Wyjątek stanowi Rada m. st. Warszawy, która liczy 60 radnych.

37 radnych i 7 okręgów wyborczych

We wrocławskiej Radzie Miejskiej zasiada obecnie 37 radnych. Tylu samych nowych rajców wybierzemy w wyborach samorządowych, zaplanowanych na 21 października 2018 roku. Termin zgłaszania terytorialnym komisjom wyborczym list kandydatów do rad gmin upłynie 17 września.

Radni są wybierani w okręgach wyborczych bezpośrednio spośród zgłoszonych kandydatów. Wrocław został podzielony na 7 okręgów wyborczych.

W gminach powyżej 20 tys. mieszkańców, czyli m.in. we Wrocławiu, podziału mandatów pomiędzy listy kandydatów dokonuje się proporcjonalnie do łącznej liczby ważnie oddanych głosów odpowiednio na kandydatów danej listy. W podziale mandatów uczestniczą jednak listy kandydatów tych komitetów wyborczych, na których listy w skali gminy oddano co najmniej 5% ważnych głosów.

Co robi radny i czym zajmuje się rada?

Radny jest zobowiązany do udziału w pracach rady gminy i jej komisji oraz innych instytucji samorządowych, do których został wybrany lub desygnowany.

Do kompetencji rady gminy należą co do zasady wszystkie sprawy, które są w zakresie działania gminy (o ile ustawy nie stanowią inaczej).

Do wyłącznej właściwości rady gminy należy m.in.: uchwalanie statutu gminy, ustalanie wynagrodzenia wójta (burmistrza, prezydenta), ustalanie kierunków jego działania oraz przyjmowanie sprawozdań z jego działalności. Rada gminy powołuje i odwołuje skarbnika gminy na wniosek wójta (burmistrza, prezydenta), uchwala budżet gminy, rozpatruje sprawozdania z wykonania budżetu oraz podejmuje uchwały w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium z tego tytułu.

Rada gminy uchwala też studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, jak również programy gospodarcze. Ustala też zakres działania jednostek pomocniczych, zasad przekazywania im składników mienia do korzystania oraz zasad przekazywania środków na realizację przypisanych im zadań.

Podejmuje również uchwały w sprawach podatków i opłat w granicach określonych w odrębnych ustawach. Co ważne, rada gminy kontroluje działalność wójta (burmistrza, prezydenta), gminnych jednostek organizacyjnych oraz jednostek pomocniczych gminy.

Kadencja rady gminy w myśl znowelizowanych przepisów trwa 5 lat.

Kto może zostać radnym?

Kandydować na radnego w danej gminie może osoba, która ma prawo wybierania do tej rady gminy, a więc obywatel polski oraz obywatel Unii Europejskiej niebędący obywatelem polskim, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat, oraz stale zamieszkuje na obszarze tej gminy.

Prawa wybierania nie mają osoby pozbawione praw publicznych lub ubezwłasnowolnione prawomocnym orzeczeniem sądu albo pozbawione praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu.

Prawo zgłaszania kandydatów na radnych przysługuje: komitetowi wyborczemu partii politycznej, koalicyjnemu komitetowi wyborczemu, komitetowi wyborczemu organizacji lub komitetowi wyborczemu wyborców.

W myśl znowelizowanych przepisów, kandydat na radnego rady gminy nie może jednocześnie kandydować na radnego rady powiatu lub radnego sejmiku województwa. A kandydat na wójta, burmistrza czy prezydenta może kandydować do rady gminy tylko na obszarze tej samej gminy, w której ubiega się o to stanowisko.

W całej Polsce podczas tegorocznych wyborów samorządowych do obsadzenia jest 39 466 mandatów radnych w 2476 radach gmin (radach miast) i radach miast na prawach powiatu.