{"id":1509862,"date":"2020-08-29T19:20:17","date_gmt":"2020-08-29T17:20:17","guid":{"rendered":"https:\/\/archiwum.wroclife.pl\/?p=1509862"},"modified":"2020-08-29T19:20:46","modified_gmt":"2020-08-29T17:20:46","slug":"permanentnie-na-zielono","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/archiwum.wroclife.pl\/nasze-miasto\/permanentnie-na-zielono\/","title":{"rendered":"Permanentnie na zielono"},"content":{"rendered":"\n
Jak odmieni\u0107 betonow\u0105 scenografi\u0119 miast? W Rotterdamie pojawi\u0142 si\u0119 pomys\u0142 zrywania p\u0142yt chodnikowych, by w ich miejscu stworzy\u0107 tzw. ogr\u00f3dek fasadowy. Pomys\u0142 nie oznacza\u0142 likwidacji chodnik\u00f3w jako takich, by\u0142a to mo\u017cliwo\u015b\u0107 usuni\u0119cia kilku p\u0142yt, by powsta\u0142e w ten spos\u00f3b miejsce uzupe\u0142ni\u0107 sadzonkami ro\u015blin. Miasto oferowa\u0142o wsparcie finansowe i instrukta\u017c pomocny w wykonaniu mikro ogrodu, dzi\u0119ki czemu zd\u0142awiona ziele\u0144 mog\u0142a nieco od\u017cy\u0107. <\/p>\n\n\n\n
Termin permakultura to po\u0142\u0105czenie dw\u00f3ch s\u0142\u00f3w: permanent (ci\u0105g\u0142y) i agriculture (uprawa). Pierwotnie zwi\u0105zany by\u0142 z rolnictwem, z czasem obj\u0105\u0142 swoim zasi\u0119giem styl \u017cycia, podej\u015bcie do tworzenia przestrzeni mieszkalnej, przywracanie r\u00f3wnowagi w zniszczonych ekosystemach, pozyskiwanie energii i gospodark\u0119 odpadami. A wszystko to dzi\u0119ki wykorzystaniu naturalnych mo\u017cliwo\u015bci drzemi\u0105cych w dobrze zorganizowanych ekosystemach. W rozszerzonej formie permakultura mo\u017ce sta\u0107 si\u0119 kodeksem etycznym dla wielu obszar\u00f3w dzia\u0142alno\u015bci cz\u0142owieka, poniewa\u017c zaleca trzy proste zasady: 1. Troszcz si\u0119 o Ziemi\u0119. 2. Troszcz si\u0119 o ludzi. 3. Dziel si\u0119 nadmiarem.<\/p>\n\n\n\n
Ale zanim do szczeg\u00f3\u0142\u00f3w dojdziemy, par\u0119 s\u0142\u00f3w o tym, jak to si\u0119 zacz\u0119\u0142o. Permakultura nie nale\u017cy do \u201ewynalazk\u00f3w\u201d ostatnich lat, cho\u0107 jej popularno\u015b\u0107 wzrasta ze wzgl\u0119du na upowszechnianie si\u0119 mody na ekologiczny styl \u017cycia. Ju\u017c w 1929 r. Joseph Russel Smith opisa\u0142 w ksi\u0105\u017cce \u201eTree Crops: A Permanent Agriculture\u201d swoje spostrze\u017cenia na temat zr\u00f3wnowa\u017conego rolnictwa. Pionierskie obserwacje dotyczy\u0142y w szczeg\u00f3lno\u015bci sadzenia drzew (np. persymona, morwa, drzewo karobowe), kt\u00f3rych przeznaczeniem by\u0142o od\u017cywianie ludzi i zwierz\u0105t przy minimalnym wyniszczeniu ziemi. <\/p>\n\n\n\n
Trudno m\u00f3wi\u0107 o aktualno\u015bci wszystkich spisanych obserwacji, ale z pewno\u015bci\u0105 apel o szacunek dla gleby, porzucenie w produkcji rolnej kr\u00f3tkoterminowej perspektywy zagospodarowania i zapobieganie erozji gleb jest bardziej ni\u017c aktualny. Zdaniem badacza uprawa roli winna si\u0119 cechowa\u0107 konstruktywn\u0105 wyobra\u017ani\u0105 i poszukiwaniem r\u00f3\u017cnorodno\u015bci, by m\u00f3c wybra\u0107 rozwi\u0105zania najkorzystniejsze dla przysz\u0142ych pokole\u0144. <\/p>\n\n\n\n
Pogl\u0105dy te zaproponowano na pocz\u0105tku XX wieku, a obserwacje zwi\u0105zane z niszczeniem gleb przewija\u0142y si\u0119 nieustannie przez wiek XX. Wielkimi popularyzatorami koncepcji permakultury byli Australijczycy Bill Mollison i David Holmgren. Poruszeni inwazyjnym stylem uprawy roli, u\u017cywaniem \u015brodk\u00f3w chemicznych, degradacj\u0105 gleby i zmniejszeniem bior\u00f3\u017cnorodno\u015bci zach\u0119cali w swojej ksi\u0105\u017cce, by powr\u00f3ci\u0107 do korzeni i doceni\u0107 naturalne, \u017cyciodajne bogactwo powi\u0105za\u0144 w ekosystemie. <\/p>\n\n\n\n
Fundamentalnym celem permakultury jest d\u0105\u017cenie do stworzenia samowystarczalnych i zr\u00f3wnowa\u017conych gospodarstw i ogrod\u00f3w. Zasady projektowania przyj\u0119te przez permakultur\u0119 pochodz\u0105 z r\u00f3\u017cnych dziedzin, takich jak agrole\u015bnictwo, ekologia, zr\u00f3wnowa\u017cony rozw\u00f3j, rolnictwo ekologiczne. Samo projektowanie opiera si\u0119 na 12 zasadach.<\/p>\n\n\n\n
W projektowaniu permakulturowym wa\u017cny jest ka\u017cdy element krajobrazu, umieszczony zgodnie z przeznaczeniem i w odpowiednim usytuowaniu wzgl\u0119dem innych element\u00f3w. Zalecane jest post\u0119powanie wed\u0142ug wzorc\u00f3w wypracowanych przez przyrod\u0119, z uszanowaniem warstw, harmonijnej relacji mi\u0119dzy gatunkami i otoczeniem. Z pewno\u015bci\u0105 cenna to nauka i warta uwagi. Tym bardziej, \u017ce prze\u017cywamy od jakiego\u015b czasu zmiany klimatu, obserwujemy susze, ulewy, niezbyt zimne zimy, kt\u00f3re s\u0142abo kontrastuj\u0105 z gor\u0105cym latem. Dociera do nas topnienie lodowc\u00f3w, zguba gatunk\u00f3w, a nade wszystko ludzka nieporadno\u015b\u0107 w odpowiedzialnym post\u0119powaniu z osi\u0105gni\u0119ciami tzw. post\u0119pu.<\/p>\n\n\n\n
Tam, gdzie to mo\u017cliwe, warto wybra\u0107 nieszkodliwe rozwi\u0105zania, jak cho\u0107by przetwarzanie bioodpad\u00f3w, korzystanie z dobrodziejstwa zi\u00f3\u0142 zamiast stosowania chemii, a w ogrodach wykorzystywanie deszcz\u00f3wki i przyjazne traktowanie po\u017cytecznych owad\u00f3w. Nawet je\u015bli nie s\u0105 to spektakularne gesty, to stanowi\u0105 propozycj\u0119, z kt\u00f3rej warto skorzysta\u0107. <\/p>\n\n\n\n